Kako izraelski arheolozi opravdavaju aneksiju

IslamBosna.ba – Izraelski arheolog Rafi Greenberg optužuje vlastitu profesiju za saučesništvo u kolonijalnom projektu aneksije palestinskih teritorija, dok većina njegovih kolega šuti pred razaranjem Gaze.

U intervjuu za magazin +972, profesor arheologije sa Univerziteta u Tel Avivu, Rafi Greenberg, otvoreno govori o političkoj instrumentalizaciji arheologije u izraelskom kontekstu, posebno u vezi s novim zakonodavnim naporima da se izraelski zakon o antikvitetima proširi na okupiranu Zapadnu obalu, čime bi se de facto legalizirala aneksija teritorije.

Prema Greenbergu, arheologija se u Izraelu koristi kao sredstvo za stvaranje „dokaza“ o isključivo jevrejskom pravu na zemlju, pri čemu se ignoriše složena, višeslojna historija regiona i prisustvo palestinskog naroda kroz vjekove. „To nije nauka, to je politika. Arheologija se koristi kao pijuk za kopanje temelja aparthejda,“ kaže Greenberg, pozivajući se na riječi izraelskog novinara Nira Hassona.

Aneksija kroz arheologiju

Nakon što je izraelsko Ministarstvo za baštinu u maju pokrenulo iskopavanja u drevnoj Sebastiji kod Nablusa, cilj je jasan: pretvoriti lokalitet u „nacionalni park Šomron“, potpuno odsječen od palestinskog grada. Paralelno, poslanik Likudove stranke Amit Halevi predložio je zakon koji bi nadležnost Izraelskog autoriteta za antikvitete (IAA) proširio na tzv. „Područje C“,što obuhvata oko 60% okupirane Zapadne obale.

Greenberg naglašava da ovaj zakon nije simboličan, već predstavlja materijalni korak ka formalnoj aneksiji, jer prelazi granicu između vojne uprave (Civilne administracije) i uvođenja izraelskog civilnog prava.

„Ako izraelski zakon vrijedi na tim lokalitetima, onda je to teritorija Izraela. To nije više okupacija, to je aneksija,“ kaže Greenberg.

Zanemarivanje Gaze i manipulacija narativima

Dok arheolozi šute o sistematskom uništavanju kulturne i vjerske baštine u Gazi, Greenberg ističe da isti ljudi burno reaguju kada je ugrožen neki kameni zid na Zapadnoj obali.

„Stotine džamija i crkava su uništene u Gazi, ali većina izraelskih arheologa nije rekla ni riječ. To govori sve,“ tvrdi on.

Kao jedan od rijetkih koji se otvoreno protivi, Greenberg je bio izložen pritisku, uključujući pokušaje ministra za baštinu Amichai Eliyahua da ga isključi sa nacionalne arheološke konferencije.

„Za njih, samo oni koji se identifikuju sa određenim antikvitetima imaju pravo na zemlju. Svi drugi, Palestinci, muslimani, hrišćani,nemaju pravo ni na zemlju ni na njenu historiju,“ objašnjava Greenberg.

Greenberg posebno ističe tzv. „Elad model“, primijenjen u okupiranom Istočnom Kudsu (Silvan), gdje su izraelski naseljenici preuzeli palestinske kuće i arheološke lokalitete, koristeći ih za legitimizaciju prisustva.

„Oni ne traže historiju, oni traže zemlju. Arheologija im služi samo kao alat za preuzimanje teritorije,“ kaže on.

Greenberg kritikuje i liberalne izraelske arheologe, koji, iako protiv aneksije, učestvuju na konferencijama u okupiranom Istočnom Kudsu, uz opravdanje da to „služi nauci“.

„Kažu da nisu politični. Ali kad radiš u kolonijalnom sistemu, i kad tvoj rad pomaže okupaciju, ti si političan, htio to ili ne,“ poručuje.

IslamBosna.ba